Diagnoza i Terapia CAPD – cz. II o Centralnych Zaburzeniach Przetwarzania Słuchowego

Drodzy moi! Mój poprzedni wpis https://logopatka.pl/capd-centralne-zaburzenia-przetwarzania-sluchowego-co-to-takiego/  wzbudził żywą dyskusję na temat CAPD. Zarówno rodzicom jak i terapeutom brakuje skonkretyzowanej wiedzy na temat zaburzeń Przetwarzania Słuchowego. Internet przekazuje szczątkowe informacje dotyczące tego problemu, który (niestety 🙁 )  jest coraz częstszy.

Wychodząc naprzeciw prośbom o wskazówki terapeutyczne dotyczących pracy z dziećmi z CAPD postanowiłam podzielić się swoim doświadczeniem.

Przez ostatnie miesiące pracowałam z dzieciakami w różnym wieku, każde z opisywanych niżej dzieci ma potwierdzony problem Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego. Obserwowałam ich zachowanie, notowałam wskazówki
i informacje, tworzyłam ćwiczenia.

Na podstawie tych doświadczeń powstał ten wpis.

Zacznijmy od…

Diagnoza logopedyczna dzieci z CAPD

Kiedy mamy podstawy do tego, aby stwierdzić, że mały pacjent ma problem z przetwarzaniem słuchowym? Macie tu kilka wskazówek, które zapalą w Waszej głowie „czerwoną lampkę” i wzbudzą czujność:

-dziecko ma trudności ze słyszeniem w hałasie, szumie, na ulicy, w przedszkolu/szkole
Już w wywiadzie z rodzicem możemy mieć pewne podejrzenia, co do dalszej diagnozy!
Adaś nie może się skupić na zadaniach, kiedy w gabinecie jest otwarte okno.

– dziecko ma kłopoty ze skoncentrowaniem się, interesuje je wszystko „dookoła” tylko nie zadanie, które mu zlecamy
Pani logopedko, zobacz tam jest komar – mówi Jasio poproszony 3 razy o oblizanie warg

– dziecko nie reaguje na polecenia, musisz je powtarzać po kilka razy lub zmieniać ich treść na bardzo prostą
Alu pomaluj ten listek na zielono – brak reakcji. Drugi raz powtórzone pytanie a Ala nic. Trzeci raz, uproszczona forma: Alu, weź zieloną kredkę. Pomaluj listek. Wykonano!

– dziecko nie rozumie pytań długich i skomplikowanych. Często w kwestionariuszach do badania mowy mamy konkretne pytania, które zadajemy np. podczas badania rozumienia (Które zwierzę jest najdłuższe, a które najwyższe?). Pytania te niestety u dzieci z CAPD zostają bez odpowiedzi. Dopiero podczas zmienionej formy uzyskujemy odpowiedź.

– dziecko nie rozumie mowy, gdy jest kierowana bezpośrednio do niego, ale brak kontaktu np. wzrokowego
Pani terapeutka mówi dziecku polecenie i szuka chusteczki do nosa w torebce – brak reakcji dziecka, nie rozpoznało, że komunikat był kierowany do niego.
– dziecko myli podobnie brzmiące głoski, ma problemy z różnicowaniem słuchowym, słuchem fonematycznym
Próby badania słuchu fonematycznego przy opozycji dwóch obrazków np. klasyczny TOMEK-DOMEK – wychodzą negatywnie.

– dziecko ma problem z różnicowaniem głosek o wysokiej częstotliwości (głównie syczące)

-wypowiedzi dziecka często pozbawione są sensu, brak logiki, przyczyny i skutku
Jasio opowiada podczas próby mowy spontanicznej: Byłem z mamą w sklepu i jadłem truskawki na podwieczorek, ale dzisiaj nie mam auta bo auto jest w domu a Audi to duży sklep tam jest dużo samochodów i mama mi dała buziaka.

– dziecko wykazuje nadwrażliwość na dźwięki
Zatyka uszy, gdy logopeda mówi głośno.

– problem z pamięcią słuchową,
Łukasz nie potrafi powtórzyć ciągu wyrazów (np. 2 wyrazy pomarańcze i mandarynki) , ale bezbłędnie układa obrazki w odpowiedniej kolejności, które wcześniej zobaczył.

– nieprawidłowa wymowa
Dyslalia – zaburzone różne głoski.

– u starszych dzieci występuje problem z czytaniem i pisaniem

Asia poproszona o napisanie zdania, które ułożyła opisując obrazek (Pies Amik stoi obok czerwonej budy) napisała „Pies jest koło budy czerwonej”.
Jednocześnie miała problem z odczytaniem tekstu np. myląc litery podobne b-d.

Jeśli zauważysz u dziecka niepokojące objawy, wyślij je na badania PRZETWARZANIA SŁUCHOWEGO! Upewnij się czy wszystko jest w porządku!

A teraz….

Wskazówki dotyczące terapii dzieci z CAPD

Zawsze podkreślam, że do każdego pacjenta należy podchodzić indywidualnie, można jednak ustalić pewne zasady terapii dzieci z problemem przetwarzania słuchowego.

• Bardzo ważne są warunki w jakich odbywają się zajęcia. Zadbaj o ciszę w miejscu zajęć! Pamiętaj, że dziecku jest się ciężko skupić, potrzebuje spokoju i ciszy. Zamknij okno w sali/gabinecie (nic tak nie rozprasza jak odgłosy ulicy).
• Kieruj wypowiedzi wprost do dziecka, najlepiej z utrzymaniem kontaktu wzrokowego.
• Sprawdź „uszność” pacjenta. Podczas zajęć usiądź po stronie ucha dominującego.
• Ćwiczenia stymulujące słuch – TO JEST TO!

głosno-cicho, wyklaskiwanie sylab, wystukiwanie rytmów, tupanie, naśladowanie odgłosów, słuchanie odgłosów/piosenek, rozpoznawanie głosów ludzkich (Kto to powiedział?), wspólne tańczenie i śpiewanie, różnicowanie głosek w wyrazach, wymyślanie wyrazów rozpoczynających/kończących się na daną głoskę, szukanie rymów, układanie rymowanek, nauka przysłów itd.

• Nie twórz rozbudowanych wypowiedzi. Formułuj proste pytania i polecenia. Stopniowo buduj dłuższe komunikaty.
• Wyraźnie intonuj! Pytnie, rozkaz, zdanie oznajmujące musi mieć inny wydźwięk.
• Obowiązkowe ćwiczenia słuchu fonematycznego na każdych zajęciach.
• Słowo/wyraz łącz z obrazem.
• Podczas nauki czytania i pisania ćwicz różnicowanie liter podobnych.
• Staraj się zmieniać aktywności, nie twórz zadań, które wymagają długiego czasu rozwiązywania. Czas zadań należy wydłużać stopniowo. Polecam użycie małej klepsydry np. 2 min, która mierzy czas danego zadania.
• Ćwicz pamięć i uwagę słuchową– np. zabawa w wystukiwanie, rytmy, ciągi słów
• Nauka na pamięć! Zawsze podkreślam jak ważne są WIERSZYKI W TERAPII LOGOPEDYCZNEJ #wierszykidladziecilogopatka
• Stopniowo rozszerzaj słownik dziecka wychodząc od ogółu do szczegółu (kategoria – przedstawiciel).
• Praktyczne ćwiczenia dają najlepsze efekty! Celem terapii jest trening przetwarzania informacji słuchowej i zmniejszenia zniekształceń w słyszeniu oraz poprawa rozumienia. Dlatego „życiowe” ćwiczenia dają najlepsze efekty np. robienie kanapki według usłyszanego polecenia (przepisu)

Terapia pacjentów z Centralnymi Zaburzeniami Przetwarzania Słuchowego wymaga wiele cierpliwości od terapeuty, przynosi jednak fantastyczne efekty.

Życzę Wam wytrwałości w pracy! Przedstawiam ćwiczenie słuchowe do wykonania w domu 🙂 (film na facebooku) 

Zakrętkowe cymbałki 🙂

Macie jakieś porady? Swoje przemyślenia? Czekam na Wasze komentarze. Dzielmy się wiedzą i doświadczeniem, pomagajmy naszym dzieciakom.

Udostępnij na: