Lalka czy jajka; lody czy jody; Leon czy Jeon itd. – czyli słówko o lambdacyzmie.

Badania przesiewowe to bardzo angażujące zajęcie dla logopedów. A jednocześnie czas na spostrzeżenia. Jako logopeda pracujący głównie z dziećmi i młodzieżą szkolną na terenie całej Warszawy, mam codziennie styczność z różnymi zaburzeniami mowy wieku przedszkolnego i szkolnego.Dlatego postanowiłam opisać jedną z  częściej spotykanych  wad wymowy, a mianowicie lambdacyzm.

Postaram się go opisać przystępnie zarówno dla rodzica jak i terapeuty.

Co to jest lambdacyzm?

Lambdacyzm to coraz częściej występująca wada wymowy. Polegająca na niewłaściwej wymowie głoski „L”, która jest realizowana w zły sposób, lub substytuowana (zamieniana) na inne głoski najczęściej na „j”, „y”, „r”, lub brak jej w wymowie.

Stąd też możemy wyróżnić następujące rodzaje lambdacyzmu:

  1. lambdacyzm właściwy – deformacja głoski „l””
    – „l” międzyzębowe
    – „l” bez zwarcia czubka języka z wałkiem dziąsłowym; 
    – „l” bez prawidłowej pionizacji języka.
  2. paralambdacyzm
    • zamiana głoski „l” na inną 
  3. mogilambdacyzm – brak głoski „l”

Ocenę rodzaju wady wymowy zostawmy logopedom.

A wszystkim zainteresowanym tym tematem przedstawię trochę praktyki 😉

Jakie są przyczyny występowania lambdacyzmu u dzieci?

Bezpośrednią przyczyną jest niska sprawność języka, brak jego pionizacji oraz zaburzenia kinestezji artykulacyjnej tj. czucia ułożenia narządów mowy. Obniżona sprawność języka, zdolności artykulacyjnych dziecka może wynikać z obniżenia napięcia mięśniowego; niewłaściwego sposobu karmienia (długotrwałe picie z butelki, kubka niekapka ); poprzez długotrwałe ssanie smoczka, kciuka i  wielu innych podobnych czynników.
Lambdacyzm – może być również wadą powstałą  na skutek zaburzeń słuchu fonematycznego.

Prawidłowa wymowa głoski „l”

Wymowa głoski „l” polega na zwarciu czubka języka z górnymi dziąsłami. Ruch języka odbywa się w płaszczyźnie pionowej. Uniesiony język dotyka wałka dziąsłowego, fala powietrza przedostaje się bokam,i a struny głosowe drgają.

W mowie dziecka głoska ta pojawia się w 2–3 roku życia.

Prawidłowa wymowa głoski „l” jest bardzo istotna, ponieważ pionizacja języka i jego ruch w płaszczyźnie pionowej stanowi punkt wyjścia do terapii sygmatyzmu (głosek szumiących sz, ż, cz, dż) oraz terapii rotacyzmu „r”.

Jak ćwiczyć wymowę głoski „l”?

Ćwiczenia prawidłowej wymowy głoski „l” należy rozpocząć od usprawniania języka, rozszerzenia zakresu jego ruchów. I co najważniejsze pionizacji języka. Pomocne będą tu wszelkie ćwiczenia, które sprawiają, że język się wyciąga i wspina w kierunku noska i podniebienia. Polecam zabawy w zlizywanie dowolnej substancji (od słodkiego po słone) z talerzyka, oblizywanie ust, oblizywanie i liczenie językiem ząbków, lizanie lizaka – z wyciąganiem języka. Fantastyczne ćwiczenie to również zlizywanie opłatków/oblatów z podniebienia, przytrzymywanie językiem na podniebieniu rodzynek.

Zdradzę Wam moją zabawę z nicią dentystyczną 😉

Zaopatrzcie się w patyczki z nicią dentystyczną tzw. flossery – świetnie się sprawdzają  nie tylko do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych ale i podczas ćwiczeń pionizacji języka – można za ich pomocą podnosić i wyciągać języczek. Oprócz tego, często mają miętowy smak co pomaga kształtować precyzję ruchów.

Ważna jest również praca nad kinestezją artykulacyjną (tu np. ćwiczenia ze smakami, zimnym i ciepłym) oraz ćwiczenia słuchu fonematycznego – różnicowanie „l”-„j”-„r”.

Kolejnym etapem w terapii lambdacyzmu jest wywoływanie głoski „l”, a następnie ćwiczenie jej wymowy w izolacji, sylabach, wyrazach, zestawach dwuwyrazowych oraz zdaniach.

Moje ulubione pomoce logopedyczne do terapii głoski L? To nie tajemnica! Poniżej na zdjęciu książeczki i gra, z której często korzystam. Choć moja biblioteczka jest zdecydowanie bogatsza ;D

Terapia głoski „l” zazwyczaj przebiega dość sprawnie i otwiera drzwi do dalszego kształtowania prawidłowej wymowy tzw. głosek trudnych.

Jeżeli masz pytania/wątpliwości lub słyszysz/widzisz, że Twoje dziecko nieprawidłowo realizuję głoskę „l” koniecznie udaj się na konsultację z logopedą.

Czekam na Wasze komentarze. Zapraszam do gabinetu LogoPatka w Warszawie (Wola).

Miłego dnia!

Udostępnij na:

8 komentarzy

ilona · 11 września 2018 o 15:19

Kolejny bardzo dobry artykul na Pani stronie. Gratuluje

    LogoPatka · 12 września 2018 o 07:15

    Dziękuję 🙂 Staram się aby moje artykuły były jak najbardziej przydatne i zrozumiałe, zarówno dla rodzica jaki i specjalisty.

    Ola · 19 września 2023 o 17:33

    Dzień dobry. Syn ma problem z gloska „r”, głosami szumiącymi A „l” jest tylko w nagłosie np zamiast lalka mówi lałka. Proszę o radę jak pracować i dlaczego „l” jest tylko w nagłosie

      LogoPatka · 21 września 2023 o 07:11

      Dzień dobry, po Pani wiadomości można wnioskować, że dziecko ma trudność z pionizacją języka. Trzeba będzie sprawdzić również przebieg funkcji prymarnych i napięcie mięśniowe.
      Jeśli dziecko mówi głoskę „l” w nagłosie, może to oznaczać, że nie jest ona jeszcze usystematyzowana i połączeniach głoskowych (czyli pozycji śródgłosu i wygłosu) dziecko nie potrafi utrzymać prawidłowej pozycji języka.
      Pozdrawiamy

anna · 15 kwietnia 2021 o 22:19

Jestem początkującym logopedą w SP.
Mam w terapii chłopca 8letniego, który zamienia L na Ł
nie realiazuje szeregu syczącego oraz głoski R. Wedzidelko jest wporzadku, jezyk potrafi spionizowac

mam wrazenie, że w jezyku 'jakby nie było siły”, te L jeśli już wskoczy jest nosowe

ma duże chęci do pracy, bo już jest świadomy, że jego wypowiedzi są nie zrozumiałe dla otoczenia.

Chętnie przyjmę wszelkie porady 🙂

    LogoPatka · 28 kwietnia 2021 o 10:40

    Polecam elekrostymulację języka w takich przypadkach. Trzeba wzmocnić mięśnie podłużne języka.

    Ola · 16 lutego 2022 o 07:32

    Córka ma 3,5 roku i logopeda w przedszkolu stwierdził u niej zamianę l z j. Ale córka nie chce pracować z panią w gabinecie i na razie musieliśmy odpuścić. Czy możemy poczekać do września i spróbować jeszcze raz, bedzie już miała ponad 4 latka, czy już szukać innego logopedy? Czy może spróbować ćwiczyć z języczkiem w domu?

      LogoPatka · 28 lutego 2022 o 15:15

      Warto poszukać innego logopedy, w tym wieku dzieci zazwyczaj już ładnie potrafią współpracować, może brak współpracy jest kwestią doboru materiału lub niedopasowaniem z terapeutą. Ćwiczenia w domu zawsze są wskazane.

Skomentuj LogoPatka Anuluj pisanie odpowiedzi

Avatar placeholder

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Serwis logopatka.pl korzysta z plików cookie. Mają Państwo możliwość samodzielnej zmiany ustawień dotyczących cookies w swojej przeglądarce internetowej. Jeśli nie wyrażają Państwo zgody, prosimy o zmianę ustawień w przeglądarce lub opuszczenie serwisu. Dalsze korzystanie z serwisu bez zmiany ustawień dotyczących cookies w przeglądarce oznacza akceptację plików cookies, co skutkuje zapisywaniem ich na Państwa urządzeniach przez serwis logopatka.pl. Informacji odczytanych za pomocą cookies i podobnych technologii używamy w celach reklamowych, statystycznych oraz w celu dostosowania serwisu do indywidualnych potrzeb użytkowników. Wykorzystanie ich pozwala nam zapewnić Państwu maksymalną wygodę przy korzystaniu z naszego serwisu poprzez zapamiętanie Waszych preferencji i ustawień na naszej stronie. Więcej informacji o zamieszczanych plikach cookie oraz o możliwości zmiany ustawień przeglądarki oraz polityce przetwarzania danych znajdą Państwo w polityce prywatności. Mają Państwo prawo do cofnięcia wyrażonej zgody w dowolnym momencie. Wycofanie zgody nie ma wpływu na zgodność z prawem przetwarzania Państwa danych, którego dokonano na podstawie udzielonej wcześniej zgody. Więcej informacji

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close