CAPD – Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego. Co to takiego?

W ostatnim czasie podczas konsultacji logopedycznych w gabinecie zaobserwowałam niepokojące zjawisko.  Coraz więcej dzieci ma problemy ze skupieniem uwagi, zachowaniem, rozumieniem poleceń i oczywiście z mową! W czym problem? Co jest przyczyną takich trudności?

Moja dociekliwość nie pozwoliła mi pozostać na etapie stricte logopedycznej diagnozy. Zaczęłam kierować „moje” dzieciaki na badania słuchu i przetwarzania słuchowego. Okazało się, że intuicja mnie nie zawodzi i na nieszczęście coraz więcej dzieci ma problem ze słyszeniem, ale czy ze słuchem?  Otóż nie!!! Odpowiem Wam na kilka często zadawanych przez rodziców i opiekunów pytań, dotyczących Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego.

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD) – O co chodzi?

Centralne Zaburzenia Przetwarzania Słuchowego (CAPD – Central Auditory Processing Disorders) są to zaburzenia pracy zmysłu słuchu (a nie narządu słuchu – ucha), czyli tego co dzieje się, kiedy mózg rozpoznaje i interpretuje usłyszane dźwięki. Wobec tego jest to zaburzenie wyższych pięter na poziomie Centralnego Układu Nerwowego.
Skoro moje dziecko słyszy, to dlaczego mnie nie słucha?

Ucho pracuje prawidłowo, dziecko słyszy dźwięki, jednak problem pojawia się w momencie, kiedy dźwięki te mają być przetworzone i rozpoznane. W tym momencie występuje niekorzystny czynnik zaburzający przetwarzanie i interpretowanie informacji. Zaburzone jest, zatem przetwarzanie bodźców słuchowych a nie samo słyszenie.

Jakie są objawy CAPD u dzieci?

-kłopoty z koncentracją uwagi i ze skupieniem się, krótka zdolność utrzymywania uwagi
Przykład: Jasio siedzi niespokojnie, wierci się na krzesełku stwarza wrażanie jakby się nudził, nie może pomalować spokojnie nawet jednej kolorowanki.

– brak reakcji na polecenia- konieczność powtarzania poleceń
Przykład: Małgosiu podnieś długopis. Małgosia stoi patrzy na mamę. Ponowna prośba mamy dopiero „dotarła” do Małgosi i dziewczynka podniosła długopis.

– potrzeba dłuższego czasu na zrozumienie polecenia

– nierozumienie poleceń złożonych i pytań, szczególnie tych długich lub skomplikowanych
Przykład: Maju podejdź do zielonego krzesełka i usiądź na nim.  Maja podchodzi do krzesełka i nie wie, co ma zrobić.

– zaburzone rozumienie mowy, gdy nie jest kierowana bezpośrednio do dziecka
Przykład: Dzieci bawią się w grupie, Pani zaleca Kajtkowi wytarcie noska. On nie odebrał tej prośby, jako komunikatu kierowanego do niego. Pani podeszła do Kajtka i powtórzyła prośbę. Kajtek poszedł wytrzeć nos.
-trudności ze słyszeniem w hałasie, szumie, na ulicy, w przedszkolu/szkole
Przykład: W przedszkolu Ola nie wykonuje poleceń nauczyciela. Podczas spaceru nie słucha mamy, która krzyczy żeby nie przebiegała przez pasy.

– mylenie podobnie brzmiących głosek jak p/b, t/d
Przykład:  palon = balon, tom = dom,

-brak płynnych wypowiedzi
Przykład: Adaś mówi nieskładnie, brak reguł gramatycznych, nie potrafi opowiedzieć o tym, co było dziś na obiad w przedszkolu.

– mowa zbyt cicha lub za głośna

– nadwrażliwość na dźwięki
Przykład: Dziecko zatyka uszy, jest skołowane, płacze, kiedy muzyka gra głośno.

– problem z pamięcią słuchową, trudności w uczeniu się na pamięć
Przykład: Staś nie potrafi powtórzyć wierszyka, który ma nauczyć się na przedstawienie. Powtarza tylko pierwsze słowo a później pojawia się ciąg dźwięków bez znaczenia, posklejanych sylab, mowa zatarta.

-trudności w czytaniu i pisaniu, nauce języków obcych

– nieprawidłowa wymowa
Przykład: Michałek mówi, nie potrafi powiedzieć głosek c, dz, cz, dż, mimo iż pozostałe głoski wymawia bardzo dobrze.
– czasem występuje Opóźniony Rozwój Mowy

-dziecko sprawia wrażenie niegrzecznego!!!

Co jeśli zaobserwujesz niepokojące objawy u swojego dziecka?

Niezbędna jest konsultacja ze specjalistą! Logopeda obserwuje dziecko, sprawdza czy nieprawidłowości w mowie mogą wynikać z innych zaburzeń w tym z przetwarzania słuchowego. Aby stwierdzić, czy dziecko ma problem z CAPD, niezbędna jest ocena audiologiczna. Dlatego pierwszym krokiem logopedy, który zaobserwuje niepokojące zachowania dziecka jest skierowanie na badania słuchu. Audiolog przeprowadza testy i wykonuje badania, aby zobaczyć, jak dziecko rozpoznaje dźwięki.

Jak wygląda terapia Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego?

Po pierwsze – TERAPIA SŁUCHU
Obecnie jest na rynku wiele różnych propozycji terapii słuchowej, osobiście nie odniosę się do ich skuteczności.

• metoda Tomatisa,
• Indywidualna Stymulacja Słuchu K. Johansena IAS,
• Neuroflow
• Auricula TM,
• metoda Samonas wg. Ingo Steinbacha,
• Listening Fitness wg. Paula Madaule,
• Trening Integracji Słuchowej (Auditory Integration Tre­ning – AIT) wg. Guya Berarda.,
• Fast For Word,
• metoda Warnkego,
• Interaktywny Metronom,
• Terapeuta słuchu.

Po drugie – TERAPIA LOGOPEDYCZNA

Praca z logopedą ma na celu poprawę umiejętności komunikacyjnych, eliminowanie wad wymowy, rozwój mowy.  Kształtowanie umiejętności uczenia się nowych słów i rozszerzenie słownika czynnego i biernego dziecka. Usprawnienie pamięci słuchowej. Trening przetwarzania informacji słuchowej i zmniejszenia zniekształceń w słyszeniu. Poprawę rozumienia.

Po trzecie – DOM I SZKOŁA

Ważne dla powodzenia terapii jest wsparcie najbliższych. Odpowiednio kierowane komunikaty, ćwiczenia w domu, ograniczenie dostępu do nowoczesnych technologii (tablet, telefon, telewizja itp.).

Uczulenie nauczycieli na problem dziecka. Powinni oni kierować do dziecka, szczególnie w grupie, bezpośrednie komunikaty. Tak, aby dziecko mogło korzystać z zajęć w jak największym stopniu. Pomocne będą dodatkowe lekcje ortograficzne i językowe.

Jakie są przyczyny zaburzenia?
Jest to temat wciąż badany, dlatego nie ma jednoznacznych odpowiedzi, jeśli chodzi o przyczyny tego zaburzenia. Wśród spekulacji podaje się wcześniactwo, częste zapalenia ucha, niedotlenienie podczas porodu, genetyczne uwarunkowania.

Jakie mogą być skutki CAPD ?

– trudności w uczeniu się,

– trudności w czytaniu i pisaniu,

– dysleksja,

– problem z nauką języków obcych,

– problemy z mową,

-problemy pedagogiczne i wychowawcze.

Zapraszam do zapoznania się z kolejnym wpisem Diagnoza i Terapia CAPD 🙂 dostępnym na blogu!

Ufff…. Mam nadzieję, że choć w minimalnym stopniu przybliżyłam problem CAPD Centralnych Zaburzeń Przetwarzania Słuchowego. Jest to temat dosyć nowy, spotykany jednak coraz częściej. Dlatego postanowiłam podzielić się z Tobą moją wiedzą!

Jeśli masz pytania lub wątpliwości zapraszam do dyskusji! 😉

Artykuł ten powstał głównie na prośbę „moich” rodziców, tzn. rodziców dzieci, które uczestniczą w prowadzonej przeze mnie terapii logopedycznej inspirowany jest Konferencją, w której uczestniczyłam.

Udostępnij na: