Pionizacja języka – najważniejsza umiejętność

Pionizacja języka warunkiem nie tylko prawidłowej wymowy! Dlaczego? Ponieważ dobrze spionizowany język wpływa na…? Na nasze zdrowie i funkcjonowanie!

Wielu rodziców słyszało o pionizacji języka, ale wielu też kieruje do mnie zapytania: Co to jest pionizacja, jak ją ćwiczyć, dlaczego moje dziecko nie pionizuje języka? Mam nadzieję, że mój wpis dostarczy odpowiedzi na te i inne pytania.

Co to jest pionizacja języka?

Pionizacja z pozoru bardzo prosta umiejętność unoszenia apexu, czyli czubka języka do wałka dziąsłowego – a dokładnie okolicy za górnymi siekaczami (na brodawce przysiecznej).
Niestety brak tej umiejętności jest obserwowana u coraz większej liczby dzieci i jest ona jednym z najczęstszych powodów wad wymowy.

Po co pionizować język?

Brak pionizacji wpływa na powstawanie wadliwych funkcji aparatu mowy: niewłaściwego toru oddechowego (często oddychanie ustami), nieprawidłowej pozycji spoczynkowej (przeczytasz tutaj https://logopatka.pl/pozycja-spoczynkowa-jezyka-to-warto-wiedziec/), nieprawidłowego połykania (o połykaniu https://logopatka.pl/nieprawidlowe-polykanie-przyczyny-skutki-terapia/); prowadzi do wad wymowy oraz wad aparatu artykulacyjnego – co warunkuje konieczność leczenia ortodontycznego. Prawidłowo „działający” język jest na potrzebny. Umiejętność ta jest niezwykle istotna, a wręcz kluczowa do prawidłowej wymowy większości głosek języka polskiego np. /l/, /r/, /sz/, /ż/, /cz/, /dż/, /t/, /d/ /n/.

Możliwe przyczyny braku pionizacji języka:

• Nieprawidłowe napięcie mięśniowe – gównie osłabione
• Rozszczep podniebienia;
• Skrócone wędzidełko podjęzykowe;
• Zaburzenia anatomiczne jamy ustnej;
• Przewlekłe infekcje górnych dróg oddechowych;
• Alergie;
• Powiększone migdały;
• Przerost 3-go migdała (gardłowego);
• Ssanie kciuka/smoczka;
• Przedłużające się ssanie piersi;
• Picie z butelki/kubka niekapka – powyżej odpowiedniego wieku;
• Brak poprawnego rozszerzania diety o pokarmy w różnych konsystencjach (głównie unikanie pokarmów stałych).

Jak ćwiczyć pionizację języka? 

Poniżej zamieszczam przykładowe ćwiczenia poprawiające sprawność języka oraz wpływające na jego pionizację.
Jak przy każdych ćwiczeniach niezbędna jest tu regularność! Ćwiczcie codziennie po kilka minut 😉

Wykonujcie poniższe ćwiczenia z szeroko otwartymi ustami, każde z ćwiczeń powtarzaj kilka razy.

• Unoś język do nosa
• Dotykaj czubkiem języka kącików warg
• Mlaskaj -mocno przyklejaj język
• Naśladuj ssanie cukierka
• Szybko wymawiaj: la la la la
• Podnoś język do wałka dziąsłowego, a następnie opuszczaj za dolne zęby
• Kląskaj
• Oblizuj podniebienie czubkiem języka
• Czubkiem języka stawiaj kropki na podniebieniu
• Stukaj czubkiem języka w podniebienie tuż za zębami
• Zlizuj z wałka dziąsłowego czubkiem języka np. dżem, miód, czekoladę
• Trzymaj między wałkiem dziąsłowym a czubkiem języka rodzynkę, tic-tac etc.
• Przyklejaj do wałka dziąsłowego kawałeczek opłatka/chrupka i odklejaj go czubkiem języka
• Trzymaj czubek języka przyklejony do podniebienia – otwieraj i zamykaj buzię
• Licz zęby – dotykaj czubkiem języka kolejno każdego zęba
• Naprzemiennie dotykaj czubkiem języka górnej wargi i górnych zębów

Ćwiczenia pionizacji języka możemy zacząć już z najmłodszymi dziećmi. Sprawdźmy umiejętność podnoszenia języka przez naszą pociechę. Nie zaniedbujmy diagnostyki – tu działa zasada im wcześniej tym lepiej!

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości skontaktuj się z logopedą lub neurologopedą.

Patrycja Wyrębkiewicz-Łuba
Gabinet LogoPatka

Udostępnij na: