Mowa a ręka – o tym dlaczego warto ćwiczyć rączki

Nowy Rok, nowy wpis, nowa siła i energia do działania!

Logopedą jestem już dobrych parę lat. Mimo to wciąż się uczę, szkolę, aby jak najlepiej pomagać moim pacjentom w opanowaniu trudnej sztuki zwanej mową.

Dużo rozmawiam z rodzicami, którzy często zostają pozostawieni bez odpowiedniego wsparcia. Warto przecież pamiętać, że „problem” dziecka to również zmartwienie dla rodziców. Niektórzy z nich szukają pomocy inni nie są świadomi pewnych niepokojących objawów pojawiających się u dziecka. Ja jestem po to by uświadamiać, tłumaczyć i wspierać! Dzięki temu sukces w terapii przychodzi zdecydowanie szybciej.

Przechodząc do tematu dzisiejszego wpisu.. mowa a ręka…wiecie już o co chodzi? O niesamowity związek pomiędzy ruchem ręki i dłoni a mówieniem.

Rodzice pytają:

Dlaczego w gabinecie wykonuje Pani ćwiczenia kolorowania,  nawlekania guziczków i przesypywania ryżu itp? Przecież my tu przychodzimy żeby synek/córeczka nauczył/ła się prawidłowo mówić.

Odpowiedź na takie pytanie jest  bardzo prosta. Opiszę ją poniżej.

Słyszałam też wiele innych pytań dotyczących ćwiczenia ręki oto kilka z nich:

Dlaczego logopedzi coraz częściej są również terapeutami ręki?
Czy rozwój mowy i rąk idzie w parze?

Logopedzi bardzo często wspominają o ćwiczeniach ręki,  wykonują je sami lub wysyłają na terapię ręki. Po co to wszystko?

Jak ćwiczyć rączki, żeby nasze wysiłki przyniosły efekty?

Po co ta ręka?

W skomplikowanym procesie rozwoju mowy, rozwój ręki, a dokładniej dłoni – opanowanie jej ruchów i poprawa precyzji ma ogromne znaczenie.

Ścisły związek pomiędzy mową a ręką zachodzi w mózgu. Najprościej rzecz ujmując ośrodki mózgowe odpowiedzialne za ruch ręki zlokalizowane są tuż obok ośrodków odpowiedzialnych za mowę. Jak wiadomo mowa to złożony i wieloetapowy proces do którego niezbędne jest prawidłowe funkcjonowanie wielu struktur mózgowych i układów anatomicznych.

Zatem precyzyjne ruchy dłoni i palców, manipulowanie ręką,  kontrola wzrokowa i sensoryczna działań, umożliwia prawidłowy rozwój mowy.

Pobudzając ośrodki odpowiedzialne za funkcje percepcyjne i motoryczne ręki (dłoni) aktywizujemy obszary, które znajdują się w sąsiedztwie, czyli te odpowiadające np. za ruchy aparatu artykulacyjnego (buzi i języka).

Buzia dziecka jest bardziej sprawna a mowa rozwija się lepiej. Mowa jest powiązana z ręką!

Dlaczego logopedzi coraz częściej są również terapeutami ręki?

Mając świadomość mocnego związku mowy z ruchem dłoni, logopedzi wprowadzają do terapii ćwiczenia motoryki małej. Niektórzy logopedzi są terapeutami ręki co oznacza, że ukończyli kurs.

Każdy może stosować elementy terapii ręki,  wykorzystując odpowiednie ćwiczenia aktywizujące rączki, paluszki.

Rozwój dziecka a związek pomiędzy ręką i mową

To ciekawostka do zastanowienia. Pewnie zauważyliście, że dziecko rozwija się dynamicznie kształtując kolejno następne umiejętności w siedzeniu, chodzeniu itp. tak również uczy się posługiwania rączkami. Dziecko jeszcze w okresie prenatalnym ssie kciuk ćwicząc w ten sposób zarówno mięśnie twarzy (warg) jak i ruch dłoni. Noworodki machają rączkami, następnie chwytają przedmioty, uczą się manipulowania, ruchów świadomych (np. wkładanie wszystkiego do buzi:)). Dzieci uczą się wskazywania palcem, potem chwytem pęsetkowym łapią małe przedmioty, uczą się trzymać kredkę, malować, pisać itd.
Podobnie przebiega rozwój mowy zaczynamy od wydawania dźwięku, uczymy się sylab, wyrazów i bardziej skomplikowanych struktur.

Wobec tego, ułatwiając dziecku nabywanie zdolności w obrębie motoryki rąk i dłoni, pomagamy mu w nabywaniu mowy pobudzając ośrodki mózgowe.

Jak ćwiczyć rączki i dłonie, żeby nasza praca przyniosła efekty?

Rączki dziecka możemy ćwiczyć od urodzenia! To nie żart! Noworodkom możemy wykonywać masażyki np. Masaż Shantala (rączki i dłonie) https://logopatka.pl/masaz-shantala/. Możemy się bawić używając różnych faktur. Na rynku dostępnych jest wiele książeczek sensorycznych, kocyków, gryzaczków, zabawek. W późniejszym okresie, kiedy dziecko już siedzi, warto pozwolić maluchowi na samodzielne przyjmowanie pokarmu być może taka zabawa przysporzy trochę bałaganu ale dzięki temu dziecko nauczy się chwytać kluseczki, które następnie będzie musiało włożyć do buźki. Samodzielne jedzenie to zarówno ćwiczenie sensoryczne jak i poprawiające koordynację:

OKO -> RĘKA -> BUZIA

Ze starszymi dziećmi możemy bawić się tak:

• układamy klocki,

• malujemy rączkami, pędzelkami, gąbeczkami,

• lepimy plasteliną,

• bawimy się piaskiem kinetycznym,

• szukamy małych zabawek (np. z kinder niespodzianki) w misce ryżu, grochu etc.,

• piszemy, wycinamy, rysujmy różnymi kredkami i flamastrami,

• nawlekajmy koraliki,

• sznurujemy buciki, zawiązujemy kokardki itd.

• używamy różnego typu pęset do przenoszenia przedmiotów,

• ugniatamy kulki z papieru…

Sposobów na ćwiczenie jest naprawdę wiele! 🙂

Wystarczą chęci i świadomość, że poprzez zabawę w domu oczywiście odpowiednio ukierunkowaną, możemy osiągnąć wiele korzyści dla naszej pociechy.

Myślę, że choć w niewielkim stopniu odpowiedziałam Wam „dlaczego warto ćwiczyć motorykę małą” i wyjasniłam związek pomiędzy ręką a mową.

Świadomy rodzic to najlepszy rodzic!

Pytania? Wątpliwości? Komentarze?
Napisz 🙂

Udostępnij na: